دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

تنقیح المناظر لذوى الابصار و البصائر(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
 از این اثر با عنوانِ تنقیح المناظر لاولى الابصار و البصائر نیز یاد کرده ‏اند . این کتاب که به گفته جورج سارتن، تفسیرى جامع و بدیع است ، مهمترین تألیف کمال الدین فارسى در مبحث نورشناسى است و تنقیح و شرحى است که به راهنمایى استادش قطب الدین شیرازى بر کتاب المناظر ابن هیثم نوشت.      اصل این کتاب با عنوان «المناظر» از اقلیدس است. این اثر به عربى ترجمه شد، پس از آن در سده 4 ه...

ترجمه غزل عطار(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 ترجمه غزل عطار: ترجمه عربى غزلى از عطار است. برخى این اثر را ذیل قصیده عشقیه آورده ‏اند، زیرا آن قصیده در ادامه ترجمه این غزل است.      چنانکه قطب‏ الدین خود در مقدمه این اثر اشاره کرده در عنفوان جوانى با شنیدن غزلى از عطار، مرغ جان او به پرواز در عوالم قدس درآمد و سالها بعد، قبل از سال 1145 ه . ق. آن را به نظم عربى ترجمه کرد.      در مقدمه آن آورده است:      امّا بعد...

رساله فی المصادره المشهوره لاقلیدس (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
در منابع متقدم اسلامی، چون الفهرست ابن ندیم، آثار ابوریحان بیرونی، طبقات الامم و ... از این اثر نامی برده نشده است. چنانکه از عنوان آن آشکار است و سوتر نیز احتمال داده، این رساله به‌احتمال بخشی از کتاب شرح اصول اقلیدس نیریزی است. از این رساله چندین نسخه موجود است: نسخه‌ای به شماره ۵۹۲۷ در برلین؛ نسخه‌ای به شماره ۷ /۲۴۶۸ در کتابخانه ملّی پاریس ؛ نسخه‌ای به شماره ۵/۳۳۱ در کتابخانه آصفیه حیدرآباد  و نسخه‌ای به شماره ۵۹۷ در کتابخانه...

قصیده عشقیه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 قصیده عشقیه: قصیده‏اى عربى در بیان اطوار حقیقت عشق در قلوب مردان الهى که به زبان عشق سروده و در آن بشاراتى است براى قلب عاشق صادق، در حدود چهار صد بیت (سیصد و نود و دو بیت)، در ده اشاره.      همچنان که در ترجمه غزل عطار یاد شد، قطب ‏الدین در جوانى غزلى از عطار شنید که بعدها آن را به عربى ترجمه کرد و در سال 1145 ه . ق.، قصیده ‏اى بر وزن و قافیه...

شرح احوال میرزا زین‏ العابدین نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا زین العابدین نیریزی »
      میرزا زین‏ العابدین نیریزى، از خوشنویسانِ گمنامِ سده 12 و 13 هجرى قمرى است.      اطلاعات ما درباره میرزا زین‏ العابدین محدود به مطالبى است که خود او در پایانِ نسخه اصلاح الالفاظ به دست داده است. تنها اثرى که از او مى‏ شناسیم، کتابت کتابِ اصلاح الالفاظ است. این کتاب، تألیف شیخِ مفید بن میرزا نبى شیرازى است. نسخه مورد نظر به شماره 307 د در کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامى دانشگاه تهران (اکنون در کتابخانه...

شمس الحکمه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 شمس‏ الحکمه: قصیده‏ اى است لامیه درباره معرفت و انس با قرآن و موضوعاتى از قبیل ثبوت وجود حقیقى، بطلان حکمت فلاسفه مادى و ... .      این قصیده در حدود 96 بیت است و معمولاً در نسخه ‏هاى خطى موجود ضمیمه فصل ‏الخطاب و یا دیگر آثار سیدقطب ‏الدین آورده شده است. بخش هایى از این منظومه را براى اطلاع ذکر مى‏کنیم:                   حمدت اللّه تعظیما و توقیرا و تبجیلا             على انوار حکمه...

ارجوزه علویه فی الصرف و النحو(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 ارجوزه علویه فى الصرف و النحو: این اثر که با عنوانِ منظومه صرف و نحو علوى نیز از آن یاد شده ، ارجوزه‏ اى است در صرف و نحو عربى به همراه ارجوزه ‏اى در شرح حدیثى از امیرالمؤمنین (ع) به زبان عربى؛ بنابراین، این اثر خود شامل سه منظومه است: ارجوزه فى الصرف، ارجوزه فى النحو، و ارجوزه فى شرح حدیث امیرالمؤمنین (ع). ارجوزه صرف، که آن را «نظم اللئالى» نیز خوانده ‏اند ، شامل هزار و...

آثار سید قطب الدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید قطب الدین محمد حسینی » قطب الدین محمد بن سید جلال الدین عبدالله حسینی »
     چنانکه معین الدین جنید شیرازى گفته، وى رساله‏ هایى نیز در مهمّات دین و ضروریّات شرع مبین داشته است که البته اکنون اثرى از آنها در دست نیست.  علاوه بر آن، آثار برخى از فقهاء و دانشمندان شام را استنساخ کرده که از آن جمله است کتاب قواعد الشریعه تألیف عزّ الدین عبدالعزیز بن عبدالسلام سلمى شافعى از فقهاى معروف شام (متوفى 660 ه . ق.). از این اثر نسخه ‏اى به شماره شرقى 3096 در کتابخانه...

شرح احوال و زندگانی شهاب الدین احمد بن جلال الدین عبداللّه حسینى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
در کتاب ضوءاللامع به او نسبت «حسنی» داده شده و همچنین نسبت «نی‌ریزی» او به اشتباه «تبریزی» آمده است. شهاب‌الدین در سده ۹ ه. ق. می‌زیست. او نزد پدرش و برادرش جمال الدین محمد به فراگیری علم و معرفت پرداخت. چنانکه سخاوی گفته است: وی پس از آن به تدریس و تعلیم پرداخت؛ که ازجمله شاگردانش می‌توان برده  را نام برد. شهاب‌الدین سرانجام در نی‌ریز  وفات یافت و در گورستانی که به «میر شهاب‌الدین احمد» معروف است به خاک سپرده شد. آرامگاه...

شرح احوال ابوالفضل صفی الدین عبدالرحمن بن نورالدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » ابوالفضل صفی الدین عبدالرحمن بن نورالدین محمد حسینی »
     صفى ‏الدین، عالم و عارف سده هشتم و نهم هجرى قمرى و یکى از معروف ‏ترین و شاخص‏ ترین افراد خاندان سید جلال ‏الدین عبدالله حسینى بود. از او با عناوین بلند یاد کرده و گفته‏ اند: «صاحب الکشف و الالهام آلامر بالمعروف، الناهى عن المنکر، صاحب الشریعه و الحقیقه» .     سخاوى علاوه بر مطالبى که در الضوء اللامع ذکر کرده، شرح احوال او را با تفصیل بیشترى در کتاب التاریخ الکبیر و المعجم آورده است .    ...